Zandpaden en wasborden

Zondag 11 juli, We worden redelijk vroeg wakker na een goede nachtrust. De eerste paardenrace is al om 9.30 en de geluidsinstallatie van de baan draait op volle toeren. We zijn een beetje van slag, dat merken we allebei. Het Naadam feest zal voor ons altijd een bijsmaak houden. Toch gaan we ook weer daar nog even kijken, eten een onbestendig vleeshapje in een opgevouwen soort pannenkoek voor 400T. We kijken bij de plek van de boogschutters, maar die schitteren door afwezigheid, helaas. We besluiten een boodschap in te spreken in de voicemail van Joris, die hij kan afspelen tijdens de crematie van Mama. Het lukt en we vertrekken om 15.30 uit Arvayheer. Het weer past zich aan bij onze stemming en betrekt ook. Eerst stoppen we op een heuvel maar het weer wordt zó slecht dat we besluiten ons heil in het volgende plaatsje te zoeken. Om 20.00 zijn we in Uyanga, de zandpaden zijn rivieren geworden, keiharde wind en de hemel is diepzwart.

Maandag 12 juli, de regen heeft een tijd aangehouden maar als we opstaan is het droog en komt de zon op. We gaan via Hujirt naar Harhorin. Voor alle zekerheid vraag ik onderweg nog even de weg bij een ger waar een paar mensen buiten aan het ‘werk’ zijn. Dichterbij gekomen blijkt het ‘werk’ het slachten van een schaap te zijn. De vrouw des huizes is bezig de ingewanden in een teil schoon te wassen en haar man veegt zijn handen af aan zijn hemd en geeft mij een glibberige hand. We rijden nog steeds goed, gelukkig. De Garmin vertrouwen is best, maar controle is beter. In de middag komen we langs een plek met heel veel gieren. Dichterbij gekomen vliegen ze een voor een op, een prachtig gezicht! Om 16.00uur zijn we in Harhorin. Volgens de Lonley Planet is er een postkantoor met internet. Het lijkt een soort kraakpand te zijn. Er staan een paar servers te draaien bij een grote telecom centrale. Maar geen internet en geen postkantoor. Wel een pooltafel waar een jongen zonder zich aan ons te storen een partijtje gaat spelen, wij zijn lucht. We zetten de Iveco (wereldwagen!) bij het Erdene Zuu klooster neer voor de nacht. Er komt nog een motorrijder uit Israel met een tentje naast ons staan. Hij krijgt ook wat te eten en ik krijg van hem een superkaart voor de Garmin van Mongolië en Kazakstan, nooit meer de weg vragen, heerlijk en geen opengemaakte schapen meer.

Dinsdag 13 juli, Als we aan het ontbijt zitten komt er een vrachtwagen met landarbeiders langs. Op naar het werk. Daarna gaan we naar het klooster. De Russen hebben ook hier behoorlijk huis gehouden. Als we de muur met de 109 stupa’s door de poort binnen gaan, kijken we tegen een bijna leeg terrein aan. Een paar tempeltjes staat nog te pronken maar voor de rest, 2 voetbalvelden, zo groot en leeg. Bijna alles is in 1937 gesloopt door de Russen. De monniken naar Siberië. Maar ook de leegte binnen de muren uit 1586 is indrukwekkend. Dan maar weer naar de ‘stad’. De ‘toeristinfo’, een hokje met twee stoelen en een computer, biedt ook internet aan. Nog even snel de noodzakelijke berichten verzonden. Ineke vraagt aan de jongen van het ‘bureau’ waar zij hun water vandaan halen. Bijna niemand in de dorpen is op een waterleiding aangesloten en iedereen loopt te zeulen met tonnen en containers. Hij brengt ons wel even. Het bureau gaat op slot en even later staan we bij het ‘waterbedrijf’. We tanken 60 liter, rekenen 1000 turuk af (het was eigenlijk 500 maar we hebben het stoepje een beetje beschadigd door de Iveco er op te rijden) en gaan er om 12.00 vandoor. We nemen de weg naar Tsetserleg. Goh, wat een mooi asfalt, zeggen we tegen elkaar. Twee tellen later zitten we weer te off-roaden. Het asfalt is blijkbaar een kostbaar artikel in Mongolië. Een wolkbreuk maakt de toestand van de ‘weg’ niet beter.
Het stadje Tsetserleg is een veel nettere dan alle voorgaande. Betere wegen (met asfalt) en bomen, een keurig park, een postkantoor en een klooster. We doen wat post weg en gaan naar boven, naar het klooster. Mooi uitzicht over de ‘stad’. We gaan de weer verder en zetten de Iveco stil in het Nationaal Park naast de stad. We zijn allebei kapot door alle emoties van de laatste dagen. We besluiten de reis iets in te korten zodat we per dag wat minder kilometers hoeven te maken. We stoppen dan wat eerder en kunnen dan wat rust nemen.

Woensdag 14 juli, Om 21.30 onder de wol en om 8.30 er weer onder vandaan. We hadden die rust blijkbaar nodig. De zon schijnt, we zitten nog op de asfaltweg van de stad, wat kan ons gebeuren? Nou, dat het asfalt er na 5 km mee stopt en weer een zandweg wordt met kuilen en bulten. We zitten in een film, paarden, gers, schapen en ruiters. Tegen de middag betrekt de lucht en even later stormt het met regenvlagen. Als we verder rijden blijkt het gehageld te hebben. De bergen zijn wit. Eerst dacht ik een gletsjer te zien maar dat viel tegen. We rijden nu op 1800 tot 2000 mtr. dus een hagelbui is dan niet vreemd. Alles is wit en de ‘weg’ is een groot blubberparcours. De Iveco weert zich kranig in tegenstelling tot het met boomstammen geladen vrachtwagentje van een houtboer. Hij zit vast en heeft tot overmaat van ramp zijn accu leeg gestart. Als ik de Iveco draai om hem te helpen heeft Ineke het niet meer. “Dadelijk zitten wij ook weer vast” zegt zij begrijpelijk. Ik zoek een goede plek uit, rol het sleeplint uit en trek de houtwagen op het droge. Onder het trekken start de chauffeur zijn vehikel en iedereen is blij.
Wat een kanjer ben jij hoor ik Ineke zeggen maar alle lof is voor de Iveco met zijn 4x4 en sperren. Alle nattigheid doet de wegen geen goed, stof is vervelend maar dit is héél erg vervelend. Door het bonken en stuiteren is mijn fles wodka in de koelkast aan barrels gegaan! We zetten de auto stil op een plek met weids uitzicht. Een boerin melkt de yaks in een prachtige zijden jas, af en toe rijdt er een motortje langs en een toeristenbusje er vliegen twee kraanvogels over en een aantal yaks komen langs. We kunnen weer lachen.

Donderdag 15 juli, de blubber is weg, het zonnetje schijnt, hier en daar nog plassen. Om 10.30 zetten we koffie aan het “witte meer”. Daarna de bergen in, we gaan tot 2560mtr. We komen een enorme kudde kamelen en een gerverhuizing met kamelen tegen. Om 16.00 zetten we de Iveco stil op een heuvelrug met uitzicht over een dal met gers en yaks. Na 10 minuten komen drie kinderen vanuit de gers met koeken en een fles yakmelk ons verwelkomen. We zetten ze op de foto en geven een afdrukje mee, met een paar turuks. Even later, de moeder van de kinderen, zij wil ook graag een foto! Op haar ‘paasbest’ staat zij nu ergens in een ger te pronken. De yakmelk komt goed van pas, wij eten vanavond Yakpannekoek! We genieten weer van de avond met ruiters schapen en de omgeving.

Vrijdag 16 juli, Mongolië is één grote camping, je zet je tent op waar je maar wilt en niemand valt je lastig. De mensen leven immers zelf ook in tenten. Maar voor een kampeerauto maken ze graag een loopje of stoppen zelfs met de auto. Zo ook met ons ontbijt, weer een sight-seeing door Ineke georganiseerd. Het maakt ze niet uit wat je aan het doen bent, even in de Iveco kijken en natuurlijk foto’s maken. Voor de Iveco, naast de Iveco, nog net niet ín de Iveco. Maar om 8.00 rijden we dan toch weg. Met de koffie staan we op een mooi punt als een vol bepakte motor aan komt rijden. Een kofiekan omhoog en we hebben een klant, uit Engeland voor een reis van een jaar door en rond de wereld. Hij is blij met de koffie want je zet niet zo makkelijk koffie op een motor. Tetsonengel, waar we tussen de middag aankomen is er weer een zoals zo velen. Kleine winkeltjes op een zanderig pleintje, en ze verkopen allemaal hetzelfde, maar Ineke zoekt tevergeefs naar groente en fruit. AH is ver weg. Het wordt weer uien en tomaten óf tomaten met uien. Twee Engelse landrovers die stoppen op het pleintje hebben het over de slechte wegen in zuid Kazakstan. We gaan er over nadenken. Nog even langs de waterboer, maar deze heeft een pijp uit de muur van zijn gebouw en geen slang. Wij hebben er niets aan. Op de zandweg naar Nömrög, waar we willen overnachten, komen we twee Engelse fietsers tegen. Een man met zijn vrouw, die een jaar geleden uit Engeland zijn vertrokken en al 24000 km achter de rug hebben. Zij zijn erg blij met een fles koud water uit onze koelkast. Een paar km’s voor Nömrög zetten we de Iveco op een heuvel achter een paar rotsen en genieten van de avondzon.

Zaterdag 17 juli, De ochtend begint grauw en grijs. Als we wegrijden spettert het, een buitje tegen het stof, zeggen we. Vrachtwagens vol met schapenvachten komen ons tegemoet. In het dorp staat een kleine volgeladen vrachtwagen met een kapotte motor. In het zand op een oud chassis naast de auto ligt de motor kompleet uit elkaar. Vanuit de verte zien we iemand naast een zandweg liggen. Het blijkt, als we dichterbij komen, alleen een Mongoolse jas te zijn, weggegooid lijkt het. Hij ligt er al een tijdje want er leven wat torretjes in. We kloppen hem uit en vinden hem nog mooi genoeg om mee te nemen. Wij denken dat iemand het juk van de klederdracht heeft afgeworpen en nu een ‘westers’ uiterlijk heeft. Spijkerbroeken verkopen ze nu overal in Mongolië. In de middag trek de lucht open en alles ziet er meteen vrolijk uit. In Asgat maakt de GSM-mast een behoorlijke indruk op ons, wat een staaltje techniek en dat in een dorpje van niets. Als we om 17:00 de Iveco stil zetten naast de rivier bij Tes vinden het mooi voor vandaag. Weer alles zandwegen maar toch nog 175km gereden met een gemiddelde van 27,5 km/uur!

Zondag 18 juli, De watertank van 120ltr is leeg! We stoppen daarom in Baruunturuun om water in te laden. Er zijn nog voldoende flessen in voorraad maar dat willen we zo houden, veiligheid voor alles.
Voor 1000T kunnen we tanken bij de waterboerin in het dorp. Een extra lange slang werd voor de dag gehaald en met enige moeite (veel water ernaast) de tank weer tot de rand gevuld. We kunnen weer onder de douche. Weer geen internet in dit dorp, op naar het volgende. Onderweg zitten we aan de koffie als er een benzine tankwagen opduikt. Een uitnodiging voor een kopje koffie slaat de chauffeur niet af en zet zijn wagen midden op de hoofd(zand)weg stil in de wetenschap dat er maar per 3 uur iemand langs komt. 30 km voor Dzüüngovi zetten we de Iveco stil, in het zicht (ruim 1 km) van een aantal gers. Na een uurtje een motor met 3 mensen en een ruitertje van enkele turven hoog (5 jaar?) op bezoek. De kinderen een speeltje en na een praatje weer naar de gers terug. Daar wordt natuurlijk over die buitenlanders gesproken die cadeaus uitdelen. Even later 4 kinderen op visite, waarvan er 2 zonder schoenen door het distelveld zijn komen lopen! Ook maar wat cadeaus uitgedeeld en een groepsfoto gemaakt. Een afdrukje meegegeven. Blijkbaar en wonder, want er komt een wat ouder meisje aangelopen. Zij vraagt om een paar extra afdrukken want het zijn 3 families op een foto en dat geeft problemen! Ook nodigt zij ons uit om in de ger te komen eten en vraagt langs haar neus weg om ook een foto van haar zelf te maken. Wij beloven ná ons eten even langs te komen, wij hebben geen zin in een speciaal voor ons geslacht schaap of geit. In de ger krijgen we boterthee, airag, zelfgestookte wodka en soep. Een familiefoto tot besluit en wij willen weer naar de Iveco als blijkt dat de vader en dochter ‘even’ meelopen. Onderweg komt de aap uit de mouw, wij hebben als westerlingen toch genoeg medicijnen bij ons? Hij heeft last van z’n rug en hebben wij daar wat voor? Een paar strips Paracetamol blijken voldoende te zijn en net als zij weer naar de ger terug willen steekt er een zandstorm op. Je zicht wordt beperkt tot 5 meter! Ik breng ze terug met de Iveco, zeg ik. De Garmin gaat aan en ik rij naar de plek waar ik de gers vermoed. Het meisje in paniek, ik ga helemaal verkeerd, ik moet die kant op en wijst in een richting die volgens de Garmin niet kan kloppen. Ik rij door (zicht 5 mtr!) en sta voor de oever van de rivier stil. 200 mtr naar rechts zijn de gers. Iedereen blij.  We besluiten niet meer terug te rijden en blijven naast de gers overnachten. Alle kinderen nog een keer op visite, nu met limonade en lolly’s, het is feest. Uiteindelijk is de camper weer van ons en kunnen we nog even bijkomen. Dan komen de geiten en schapen, wij staan op hun nachtveldje.
Dat wordt een uurtje bonken, schuren en blèren. Wij kunnen pas echt slapen als ook onze 150 buren gaan slapen.

maandag 19 juli, Zonder ontbijt, maar wel met een schoongeschuurde Iveco, met name de dieseltank is weer heerlijk schoon, gaan we na gedag te hebben gezegd er vandoor. Na een kwartiertje een ontbijtje met z’n tweeën in een onmetelijke vlakte, wat wil een mens nog meer. Asfalt, en snel een beetje. De weg begint met een wasbord laag en dat voor 170 km en zal eindigen met mijn zo veel begeerde asfalt, helaas maar 5km. Op ook deze lange eenzame ‘weg’ komen we maar een paar mensen tegen. Een motorrijder die ons bezoekt tijdens onze koffiestop, ze doen het erom! Opnieuw 175 km met een gemiddelde van 27,5 per uur. Zo schiet het niet op. In de middag zien we nog een adelaar een zeemeeuw achterna gaan. Een mooi gezicht, duikvluchten en ontwijken en dat een paar keer achter elkaar. De meeuw verloor. We eindigen, allebei kapot, in Ulaangom, een grote stad en gaan morgen (dinsdag) de blog bijwerken. Nu eerst een beetje bijkomen.